E-portfolio geeft beeld van brede ontwikkeling bij kinderen.Steeds meer scholen in het primair onderwijs omarmen het portfolio leren, omdat de traditionele toetsen niet een volledig beeld geven van de ontwikkeling en competenties van het kind. Op veel scholen is dit een papieren portfolio waar kinderen werk verzamelen om te kunnen laten zien wat ze geleerd hebben en trots op zijn.
Een digitaal portfolio ook wel een e-portfolio genoemd is de digitale variant en maakt het een stuk gemakkelijker om overal ter wereld aan te werken. Ook kun je anderen gemakkelijker je portfolio laten zien. Daarnaast is het voor de leerlingen heel uitdagend om middels een e-portfolio te laten zien wat je al kan en nog moet leren.
Wat is nu eigenlijk een digitaal portfolio? “In een leerlingportfolio verzamelt de leerling eigen werk van een bepaalde periode (van één of meer vakken of leergebieden) en vult dit aan met een reflectie over het eigen werk. Dit is dus iets van de leerling en de leerling is ook de enige persoon die invloed uitoefent op het gepresenteerde werk. Daarnaast is het mogelijk om als school te werken met een portfolio waarbij ook de leraar een rol speelt. Bijvoorbeeld door naast de reflectie van de leerling een feedbackopmerking in te kunnen voeren”.
Goed onderwijs bestaat uit de elementen Instructie, Interactie,feedback en reflectie. “we leren niet van de ervaring, maar vooral van reflectie op deze ervaring” John Dewey. ICT is een hulpmiddel om bepaalde leerdoelen te halen. Al sinds de komst van de eerste computers zijn we in het onderwijs opzoek naar een zinvolle plek in het leerproces. Terwijl voor steeds meer kinderen de computer vaak de gewoonste zaak van de wereld is en actief zijn op profielpagina’s als hyves en facebook. Maar er zijn ook genoeg kinderen die juist onvoldoende computervaardigheden ontwikkelen.
Veel leerkrachten zijn niet opgegroeid in de multimediale wereld en worstelen met de inzet van computers op een betekenisvolle manier. Daarnaast wordt er van de leerkrachten veel verwacht; handelings- en opbrengst gericht werken en het verzorgen van passend onderwijs.
Als we die ingrediënten nu eens samenvoegen kan het werken met een e-portfolio zinvol en betekenis vol zijn. Leerlingen zijn over het algemeen zeer gemotiveerd om te leren middels ICT. Voor het onderwijs is het goed dat leerlingen inzicht in hun eigen leerproces krijgen en ook reflecteren op dit proces. Uit onderzoek blijkt ‘Wanneer leerlingen werken met een portfolio leren ze om hun vooruitgang als leerlingen inzichtelijk te maken en nieuwe doelen te stellen. leerkrachten krijgen nieuwe inzichten van hun prestaties en vooruitgang’. Wolf, 1989.
Voor de school is het wel van belang dat het portfolioleren goed wordt geimplementeerd in de dagelijkse praktijk. Alleen met het aanschaffen van een e-portfolio ben je er nog niet, want ook het aanleren van vaardigheden al feedback geven en ontvangen zijn van belang. Daarnaast zal de leerkracht het proces moeten bewaken en aansturen door middel van portfoliogespreken. Dat deze gespreken heel waardevol kunnen zijn hoorde ik laatst van een leerkracht die de volgende opmerking maakte: ”uit de portfoliogesprekken met de leerlingen en ouders haal ik veel meer informatie dan welke toets dan ook.
Wouter Würdemann
